Events

Punjab Lalit Kala Akademi
In collaboration with
Indian Academy of Fine Arts, Amritsar
cordially invites you to the opening of
an exhibition of Graphics Prints

Stitch-in-Time

by
Rajinder Kaur

on 25^th April 2019 at 5.15 pm
at S G Thakur Singh Art Gallery
Madan Mohan Malviya Chowk
Indian Academy of Fine Arts Amritsar
 
Exhibition will remain open
from 26 to 28 April 2019
10.00 am to 6.00 pm
 
Diwan Manna, President PLKA
Shivdev Singh, President IAFA
 
 
ਪੰਜਾਬ ਲਲਿਤ ਕਲਾ ਅਕਾਦਮੀ ਵੱਲੋਂ
ਇੰਡੀਅਨ ਅਕੈਡਮੀ ਓਫ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ
 
ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ
ਦੁਆਰਾ ਸਿਰਜੇ ਗ੍ਰਾਫਿਕਸ ਪ੍ਰਿੰਟਸ ਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ
 
ਸਟਿਚ-ਇਨ-ਟਾਈਮ
ਦੀ ਚੱਠ ਤੇ ਆਪਜੀ ਨੂੰ ਹਾਰਦਿਕ ਸੱਦਾ
 
੨੫ ਅਪ੍ਰੈਲ ਸ਼ਾਮ ੫.੧੫ ਵਜੇ
ਐੱਸ ਜੀ ਠਾਕੁਰ ਸਿੰਘ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ
ਇੰਡੀਅਨ ਅਕੈਡਮੀ ਓਫ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ
ਮਦਨ ਮੋਹਨ ਮਾਲਵੀਆ ਚੌਕ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ
ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ੨੬ ਤੋਂ ੨੮ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੱਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ
ਸਵੇਰੇ ੧੦ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ ੬ ਵਜੇ ਤੱਕ ਖੁਲ੍ਹੀ ਰਹੇਗੀ

Printmaker Rajinder Kaur’s artistic journey is defined by the image of the sewing machines, an ode to her mother, who is a seamstress and pillar of strength and support for her artist daughter. Rajinder has a Master’s degree in Fine Arts (Printmaking, 2015) from the Government College of Art, Chandigarh. Rajinder’s starting point as an artist is her immediate environment, her home and her mother, the centre of her life and art.
Rajinder’s complete education is supported by her mother and the machinery and tools she used to sew and stitch, became Rajinder’s constant companions, references which the artist included in her work to express her admiration and appreciation for her mother and dignity of labour. The finesse and intricate stitching work involved with tailoring work helped Rajinder to devise practices which helped her develop a visual language that is gradually becoming a recurring leitmotif in her art work. Rajinder draws inspiration from the intimacy that a small stitching machine allows between the human being and its user, which slowly grows into a bond between elements such as threads, needles, measuring tape, scissors, cloth, hangers and us human beings.
Skillful and intelligent use of these metaphors allows Rajinder to draw attention to the uneven world that we live in and the valiant efforts of those among us who resist the socio-economic pressures and negotiate challenges thrown at us each moment of our existence. The arrangement of forms reveals emotions resting in the recesses of complicated thought processes -subtle, delicate and bustling with energy at the same time.  
As a woman, Rajinder appreciates another woman, with the burden of inequality of gender, class, caste, religion etc. in our social structure constantly surrounding her being, but never making her bitter or negative. In Rajinder’s art, it’s creativity that she celebrates, whatever the medium.

ਪ੍ਰਿੰਟਮੇਕਰ ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦਾ ਕਲਾਤਮਕ ਸਫ਼ਰ ਸਿਲਾਈ ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀਕਪੜਿਆਂ ਦੀ ਸਿਲਾਈ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਬਣੇ। ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ 2015 ਵਿਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਆਰਟ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਲਲਿਤ ਕਲਾਵਿਚ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੀ ਕਲਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚੋਂ ਹੀ ਹੋਈ, ਉਸ ਦਾ ਘਰ, ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ ਜੀ, ਉਸ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇਕਲਾ ਦਾ ਧੁਰਾ ਬਣੇ।
 
ਕਲਾਕਾਰ ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਮਾਤਾ ਜੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਲਾਈ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਸੰਦਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਚੱਲੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਕਪੜੇ ਸਿਉਂਣ ਲਈ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਸੰਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਥੀ ਬਣੇ ਰਹੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਵਿਚ ਮਿਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਘਾਲਣਾ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਆਦਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ। ਕਪੜੇ ਸਿਉਣ ਦੇ ਕਾਰਜ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਬਾਰੀਕੀ ਅਤੇ ਮਹੀਨ ਸਿਲਾਈਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਢੰਗ-ਤਰੀਕੇ ਇਜਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਕਾਰੀ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਾਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਵਿਚ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਈ। ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਨਿੱਕੀ ਜਿਹੀ ਸਲਾਈ ਮਸ਼ੀਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਵਿਚਾਲੇ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਇਕ ਨਿੱਘੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਤੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਧਾਗਿਆਂ, ਸੂਈਆਂ, ਫ਼ੀਤਿਆਂ, ਕੈਂਚੀਆਂ, ਕਪੜੇ, ਹੈਂਗਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੀਡਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾਂਦਾਹੈ।
 
ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਵੱਲੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿੰਬਾਂ ਦੀ ਹੁਨਰਮੰਦੀ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵਰਤੋਂ ਕਲਾਕਾਰ ਦਾ ਧਿਆਨ ਉਸ ਅਸਾਵੇਂ ਸੰਸਾਰ ਵੱਲ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇਸਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਦਬਾਵਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰ ਪਲ ਆਪਣੀ ਹੋਣੀ ਨਾਲਬਾਬਸਤਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਆਕਾਰਾਂ ਦੀ ਤਰਤੀਬ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਵਿਚਲੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਭਾਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਇਕੋਸਮੇਂ ਡੂੰਘੇ, ਨਾਜ਼ੁਕ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਬਤੌਰ ਔਰਤ, ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਬਾਕੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਕੀਦਤ ਭੇਂਟ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜਿਕ ਢਾਂਚੇ ਵਿਚ ਲਗਾਤਾਰ ਲਿੰਗ, ਜਮਾਤ, ਜਾਤ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੇਬੋਝ ਹੇਠਾਂ ਦੱਬੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਦਬਾਅ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਦਰ ਕਦੇ ਵੀ ਕੁੜੱਤਣ ਜਾਂ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਨਹੀਂ ਭਰਦੇ। ਭਾਵੇਂ ਮਾਧਿਅਮ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ ਰਜਿੰਦਰ ਆਪਣੀ ਕਲਾ ਰਾਹੀਂਸਿਜਣਾਤਮਕਤਾ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੀ ਹੈ।
 
ਦੀਵਾਨ ਮਾਨਾ,
ਪ੍ਰਧਾਨ,
ਪੰਜਾਬ ਲਲਿਤ ਕਲਾ ਅਕਾਦਮੀ